محتوا و شکل نکاح‌نامه‌های دورۀ ناصری (1265-1313ق)

نویسندگان

  • رقیه شکری کارشناس ارشد تاریخ ایران، سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران، تهران، ایران
  • یزدان فرخی استادیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده مقاله:

هدف: شناسایی وضعیت اجتماعی و اقتصادی زوجین در نیمۀ دوم قرن سیزدهم در ایران براساس محتوا و شکل نکاح‌نامه‌ها. روش/ رویکرد پژوهش: در این پژوهش پس‌از استنساخ و بازخوانی اسناد نکاح‌نامه‌های موجود در آرشیو سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران، اطلاعات مربوط به محتوای تاریخی نکاح‌نامه‌ها ازجمله پایگاه اجتماعی زوج و زوجه و مشخصات ساختار سندی نکاح‌نامه‌ها دسته‌بندی شد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: منزلت اجتماعی و پایگاه اقتصادی زوجین بر قطع، ظاهر، و محتوای عقدنامه‌ها تأثیر داشته‌است. میزان مهریه بسته به شأن اقتصادی زوجین متغیر بوده‌است. در نکاح‌نامه‌های مناطق روستایی و عشایری مهریه به‌جای پول بیشتر باغ، آب نهر، زمین زراعی، و گوسفند است. در نکاح‌نامه‌های مربوط به اهالی شهر علاوه‌بر پول رایج، طلای خالص غیرمسکوک صیرفی، نقره، کنیز و غلام، و خانه در میان اقلام مهریه دیده می‌شود. بیشتر ازدواج‌ها بین خانواده‌هایی با شغل و منصب مشابه و یا نزدیک به‌هم، و در محدودۀ جغرافیایی یکسان و مجاور انجام می‌شده‌است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

لوطیان و ناآرامی‌های شهری در دورۀ ناصری

لوطی‌گری به‌عنوان میراث زوال یافتۀ عیاری و جوانمردی، در دورۀ قاجاریه اهمیت و جایگاه بالایی یافت و لوطیان در حیات اجتماعی و سیاسی این دوره نقش مهم و اساسی ایفا کردند. این گروه در آشوب‌های دورۀ مشروطه سهم چشمگیری داشتند. به علاوه در عرصۀ اجتماعی و به‌ویژه در ارتباط با ناآرامی‌ها و سرقت‌های شهری، عاملی تعیین‌کننده و مؤثر بودند. وضع نابسامان سیاسی و اجتماعی دورۀ قاجاریه و ناصری، مناسبات لوطیان با ک...

متن کامل

نوکران و پدیدۀ سرقت در دورۀ ناصری

سرقت به‌عنوان متداول‌ترین و فراگیرترین ناهنجاری اجتماعی هم تاثیرات منفی آشکاری در امنیت اجتماعی داشت و هم همۀ قشرهای جامعه را درگیر می‌گرفت. به دیگر سخن تقریبا در میان اکثر قشرهای اجتماع سارق وجود داشت و هر کدام با انگیزه‌ها و نیت‌های مختلفی دست به اعمال سارقانه می‌زدند. در عهد ناصری نیز مردم طبقات مختلف اجتماع درگیر این ناهنجاری اجتماعی بودند. از میان این قشرها می‌توان به لوطیان، سربازها و نوک...

متن کامل

نقش زنان حرم‌سرا در اصلاحات دورۀ ناصری

در مقالۀ پیش رو، برای بررسی نقش زنان حرم‌سرا در اصلاحات دورۀ ناصری، با بهره‌گیری از رویکرد انتخاب عقلانی به مثابۀ یکی از نظریه‎های عمومی جامعه‎شناسی تاریخی، به توصیف استدلال‌های ارائه شده از سوی زنان حرم‎سرا، در مخالفت با سه بازة اصلاحی 1264-1267 (اصلاحات میرزا تقی‌خان امیرکبیر)؛ 1275- 1278 (اصلاحات شخص ناصرالدین‌شاه)؛ 1287-1290 (اصلاحات میرزا حسین‌خان سپهسالار) پرداخته‌ایم. این مقاله، با نقد ن...

متن کامل

Rfc 1265 Bgp

This memo provides information for the Internet community. It does not specify an Internet standard. Distribution of this memo is unlimited. 2. Introduction. The purpose of this report is to document how the requirements for advancing a routing protocol to Draft Standard have been satisfied by the Border Gateway Protocol (BGP). This report summarizes the key feature of BGP, and analyzes the pro...

متن کامل

Dmm019489 1265..1278

Animal models of familial juvenile onset of Alzheimer’s disease (AD) often fail to produce diverse pathological features of the disease by modification of single gene mutations that are responsible for the disease. They can hence be poor models for testing and development of novel drugs. Here, we analyze in vitro-produced stem cells and their derivatives from a large mammalian model of the dise...

متن کامل

مقایسه جایگاه اجتماعی زنان در سه سفرنامه عصر ناصری (1264-1313ق/1848/1896م)

یکی از موضوعات مورد توجه سفرنامه‌نویسان دوره سلطنت ناصرالدین‌شاه، وضعیت و جایگاه اجتماعی زنان در آن دوره بوده است. در این دوره، رفت و آمد بین ایران و اروپا افزایش یافت و دو تن از اروپائیانی که در دوره ناصری به ایران آمدند، مری شیل (همسر وزیر مختار انگلیس) و ادوارد یاکوب پولاک (پزشک اتریشی) بوده‌اند. آنها مجموعه مشاهدات خود را در مورد آداب و رسوم و اوضاع سیاسی اجتماعی زنان ایرانی به رشته تحریر د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 29  شماره 1

صفحات  166- 194

تاریخ انتشار 2019-05-05

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023